Zapoznanie z ogólną terapią zajęciową
dotyczącą ogólnego usprawniania i normowania procesów poznawczych,
emocjonalnych i motywacyjnych człowieka.
Terapia zajęciowa (definicja):
- To zespół określonych czynności o charakterze
zajęć fizycznych i umysłowych, które mają na celu przywrócenie choremu
sprawności fizycznej i psychicznej.
- To celowe, polisensoryczne działania
rehabilitacyjne, o charakterze zajęć ciągłych, stanowiących proces
terapeutyczny, prowadzący do usprawnienia i kompensacji zaburzonych
funkcji organizmu pacjenta. Są to zajęcia planowe, celowe i systematyczne.
Rewalidacja (definicja)
Zespół działań wychowawczych,
edukacyjnych i terapeutycznych mających umożliwić osobie niepełnosprawnej pod względem fizycznym lub
psychicznym jak najpełniejszy rozwój i przystosowanie do życia w normalnym
środowisku.
Jest
to jedna z najstarszych metod postępowania (form rehabilitacji). Pojęcie
terapia zajęciowa powstało w Anglii po I wojnie światowej, kiedy było mnóstwo
młodych ludzi potrzebujących pomocy z zakresu działań rehabilitacyjnych. Pojęcie
,,terapia zajęciowa’’ wprowadził Herman Simon. Na początku XX wieku. Stosowano ją w lecznictwie
psychiatrycznym i w domach opieki.
Jest to taka forma
rehabilitacji, która ,,spina” rehabilitację leczniczą i społeczną, również
uzupełnia fizjoterapię i rehabilitację psychologiczną. Postrzegana jest jako
leczenie bez użycia środków farmakologicznych lub interwencji chirurgicznej
Termin ten z greckiego oznacza: leczenie lub metodę leczniczą.
Terapeuta natomiast, to ktoś kto opiekuje
się, troszczy o kogoś.
Cele i zadania terapii
zajęciowej.
Cel terapii
zajęciowej w odniesieniu do poszczególnych pacjentów jest zawsze określany
indywidualnie. Tworzy się cel ogólny i
cele szczegółowe. Jednak do najważniejszych z nich należy:
1. Poprawa stanu fizycznego chorego.
2. Neutralizowanie otępiającego działania nudy
i bezczynności.
- Zmniejszenie odruchu bólowego w wyniku
rozluźnienia mięśni.
- Zmniejszenie napięcia w stanach depresyjnych i
lękowych.
- Stworzenie u chorego poczucia własnej wartości
oraz rozszerzenia kręgu zainteresowań.
- Wzbogacenie życia emocjonalnego chorego.
- Zaktywizowanie chorego do działania
Zadania
realizuje się poprzez:
1. Ogólne usprawnianie.
2. Rozwijanie umiejętności, w tym wykonywania
czynności życia codziennego oraz zaradności osobistej, przy zastosowaniu
różnych technik terapii zajęciowej.
3. Przygotowanie
do życia w środowisku społecznym, w szczególności poprzez rozwój umiejętności
planowania i komunikowania się, dokonywania wyborów, decydowania o swoich
sprawach oraz rozwój innych umiejętności niezbędnych w niezależnym życiu, a
także poprawę kondycji psychicznej i fizycznej.
4. Rozwijanie
psychofizycznych sprawności niezbędnych w pracy.
5. Rozwijanie
podstawowych oraz specjalistycznych umiejętności zawodowych, umożliwiających
podjęcie pracy w zakładzie aktywności zawodowej lub innej pracy zarobkowej,
albo szkolenia zawodowego.
Zadania terapii zajęciowej, to przede wszystkim:
1. Usprawnianie fizyczne (ścisłe powiązanie z
fizykoterapią)
2. Usprawnianie psychiczne (poprzez pracę dobrze dobraną,
następuje akceptacja kalectwa).
3. Usprawnianie społeczne (m.in. pomoc
przy wyborze zawodu).
Kierunki działania rewalidacyjnego
1. Maksymalne rozwijanie zadatków i cech, które są
najmniej uszkodzone.
2. Wzmacnianie i usprawnianie uszkodzonych sfer
psychicznych lub fizycznych.
3. Wyrównywanie
(kompensacja) i zastępowanie
(substytucja) deficytów biologicznych i rozwojowych.
Procesy poznawcze- sekwencja zmian zachodzących w przebiegu aktywności ruchowej i
intelektualnej człowieka. Determinuje poznawanie rzeczywistości i reguluje
stosunek człowieka do otoczenia
- spostrzeganie
- wrażenia
- uwaga
- pamięć
- myślenie
- wyobraźnia
Wrażenia –
odzwierciedlają cechy przedmiotów i zjawisk w otoczeniu człowieka.
- wzrokowe
- słuchowe
- dotykowe – kinetyczne
- węchowe
- smakowe
- ustrojowe
- równowagi
- stawowo -mięśniowe
Spostrzeganie - złożony
proces, dzięki którym powstaje u człowieka subiektywny obraz przedmiotu. Na
dokładność spostrzeżeń wpływa jakość wrażeń, doświadczenie, procesy myślowe.
Spostrzeganie ma charakter polisensoryczny
Uwaga - zdolność koncentracji świadomości na danym
przedmiocie czy zadaniu, lub na przeżyciach własnych. Uwaga pozwala na selekcję
i ukierunkowanie czynności.
Pamięć - zdolność do zarejestrowania, przechowania,
odpoznania i odtworzenia. To taka właściwość psychiczna, która umożliwia
kształtowanie i funkcjonowanie doświadczeń
Myślenie - to zdolność do rozwiązywania problemów, polegający na skojarzeniach i wnioskowaniu, operujący elementami pamięci jak symbole, pojęcia, frazy, obrazy i dźwięki. Za miarę efektywności myślenia można uznać inteligencję.
Rodzaje
myślenia:
- Sensoryczno – motoryczne
- Konkretno – obrazowe
- Słowno – logiczne
Wyobraźnia – to
samodzielny proces tworzenia obrazów na podstawie minionych postrzeżeń.
- wyobraźnia
twórcza
- wyobraźnia
odtwórcza
Emocje (proces
emocjonalny)–
ich źródłem jest obiektywnie istniejąca rzeczywistość. W procesie emocjonalnym
człowiek odzwierciedla rzeczywistość i ustosunkowuje się do niej. O dojrzałości
człowieka mówimy wtedy gdy wykazuje dojrzałość emocjonalną czyli umiejętność świadomego kierowania swym
zachowaniem emocjonalnym i uczuciowego przystosowania się do środowiska
społecznego.
- Emocje
pierwotne
- Emocje
pośrednie (charakterystyczne dla ludzi)
- Emocje
czynne
- Emocje
bierne
Procesy motywacyjne – są regulatorem zachowań człowieka bo ukierunkowują jego działanie. Posiadanie
motywu do działania wyraża się poprzez napięcie motywacyjne a my dążymy do jego
zredukowania.
zadanie do wykonania
Zadanie 1.
Podaj przykład ogólnego normowania jednego,
wybranego przez siebie, procesu poznawczego.